Biểu hiện và cách phòng bệnh sỏi mật

Biểu hiện của bệnh sỏi mật
Tùy từng vị trí mà người bệnh có những biểu hiện khác nhau. Nếu sỏi túi mật thì trong một thời gian dài tiến triển cho đến khi có biểu hiện lâm sàng, triệu chứng chủ yếu là cơn đau quặn gan, đau dữ dội vùng hạ sườn phải, lan ra sau lưng và lên vai phải, đôi khi đau lan sang cả vùng thượng vị làm dễ nhầm tưởng là đau dạ dày. Cơn đau quặn kéo dài trên 15 phút đến 3 - 4 giờ, nếu trên 6 giờ phải nghĩ đến có biến chứng. Bệnh nhân sẽ sốt cao 39 - 40oC.
Nếu sỏi đường mật thì có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, đau thường là do sự di chuyển của sỏi túi mật và sỏi đường mật trong gan. Thông thường có 3 triệu chứng rất điển hình: Đầu tiên là cơn đau quặn gan với biểu hiện như trên, sau đó xuất hiện sốt nóng và rét run. Cuối cùng là vàng da, vàng mắt, phân bạc màu, đi tiểu nước tiểu sẫm màu.
Về phòng bệnh
Để giảm nguy cơ sỏi mật cần có một chế độ ăn cân bằng qua các bữa ăn. Thường xuyên tập thể dục nhất là đối với những người ngồi nhiều như dệt vải, thợ may, nhân viên văn phòng... vì ít hoạt động có thể làm tăng nguy cơ sỏi mật. Béo phì và thừa cân làm tăng nguy cơ sỏi mật tuy nhiên đối với người béo phì thì cần giảm cân từ từ, nếu giảm cân nhanh chóng có thể làm tăng nguy cơ sỏi mật.
Đối với người từng có tiền sử mắc bệnh, để phòng sỏi mật tái phát, sau phẫu thuật người bệnh cần điều chỉnh lối sống thật phù hợp. Cần thực hiện một chế độ ăn kích thích ruột vận động để kích thích lưu thông mật, đó là dùng nhiều rau. Rau giúp ruột tăng co bóp đồng thời kích thích mở cơ Oddi để mật xuống ruột. Thế nên rau rất có lợi để dự phòng sỏi mật.
Mặt khác, cần điều chỉnh hàm lượng mỡ ăn, giảm thức ăn có nhiều hàm lượng cholesterol như: phủ tạng động vật (óc, tim, gan, lòng, bầu dục...), lòng đỏ trứng gà... để cơ thể không gây ra sự dư thừa tạo sỏi. Không nên ăn quá 50g mỡ mỗi ngày, và riêng cholesterol không nên sử dụng quá 250mg mỗi tuần - tương đương không nên sử dụng quá hai quả trứng một tuần và càng không nên sử dụng liên tiếp trong một ngày. Ăn uống hợp vệ sinh, định kỳ 6 tháng tẩy giun một lần. Tập thể dục liệu pháp, xoa nắn cơ thành bụng vùng túi mật,...
Khi có biểu hiện đau ở vùng dưới bờ sườn bên phải thì cần phải đi khám và xử lý ngay. Bởi đó có thể là một dấu hiệu chỉ điểm tình trạng đường mật bị viêm đau. Viêm đường mật là cơ hội lớn nhất cho ứ mật và viên sỏi tái hình thành. Nếu được điều trị kịp thời, mọi biểu hiện viêm sẽ không còn, mật sẽ không bị ứ lại và như vậy không có nguy cơ tạo sỏi. Khi đã có chỉ định điều trị của bác sĩ, người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn không được chủ quan.
THÀNH AN